Download dit artikel als PDF 18 april 2016

ACM waarschuwt haven- en transportsector door een fikse kartelboete voor koel- en vrieshuizen op te leggen

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft een totale boete van 12,5 miljoen euro opgelegd aan vier koel- en vrieshuizen voor hun betrokkenheid bij een kartel. Koel- en vrieshuizen zijn een belangrijk tussenstation in de transport van levensmiddelen en zijn vooral te vinden op logistieke knooppunten zoals havens. De nauwe samenwerking op deze knooppunten vergemakkelijkt volgens ACM het maken van kartelafspraken. ACM geeft aan signalen te ontvangen dat ook in andere delen van de haven- en transport sector oneerlijk geconcurreerd wordt. Dit heeft ACM  doen  besluiten om haar vizier op deze sector te richten. Ondernemingen in de haven – en transportsector zijn dus gewaarschuwd!

Kartelafspraken
Het kartelverbod verbiedt ondernemingen afspraken met elkaar te maken die de concurrentie kunnen verhinderen, beperken of vervalsen. Hieronder vallen afspraken tussen concurrenten over bijvoorbeeld prijs, verdeling van de markt of boycot van bepaalde leveranciers. Maar ook afspraken tussen leveranciers en afnemers, bijvoorbeeld over de verkoopprijs aan de consument, kunnen in strijd met het kartelverbod zijn. De ACM heeft de bevoegdheid om informatie bij ondernemingen op te vragen en doet dit geregeld door middel van een inval, waarbij ze vaak ook digitaal onderzoek verricht. In dit geval heeft ACM de afspraken in verschillende e-mails teruggevonden.

Boete
De vier vrieshuizen waar het hier om gaat zijn Eimskip, Kloosbeheer, Samskip en Van Bon. Deze bedrijven zijn beboet omdat zij de prijzen hadden afgestemd, klanten hadden verdeeld en concurrentiegevoelige informatie met elkaar hadden uitgewisseld. Meer specifiek hadden de vier vrieshuizen afspraken gemaakt over het doorberekenen van bepaalde prijsstijgingen aan de klant. Ook werden afspraken gemaakt over offertes aan bedrijven zodat van tevoren al duidelijk was wie de opdracht binnen zou halen. De vrieshuizen wisselden voorts bedrijfsvertrouwelijke informatie met elkaar uit  over onder andere de bezettingsgraad van hun koel- en vrieshuizen. Met deze gedragingen beoogden ze de onderlinge concurrentie te beperken. De boete aan Kloosbeheer heeft de ACM met 10% verlaagd, omdat Kloosbeheer de overtreding heeft erkend en vanaf de inval aan het onderzoek van ACM heeft meegewerkt. ACM kan de zaak hierdoor vereenvoudigd afdoen.

Persoonlijke boete
De ACM kan ook  persoonlijke boetes opleggen. Aan vijf leidinggevenden binnen de vrieshuizen is dit ook gebeurd, waarvan de hoogste boete 144.000 euro bedraagt. Een natuurlijk persoon kan beboetbaar leiding geven aan een overtreding van het kartelverbod door een onderneming. Dit kan door actieve of passieve gedragingen, waarbij de overtreding door die persoon wordt bevorderd. In dit geval waren volgens ACM leidinggevenden van de vrieshuizen actief betrokken bij de totstandkoming van de kartelafspraken. Volgens ACM waren zij bevoegd en verplicht om overtreding van de mededingingsregels te voorkomen. Als leidinggevers waren zij bovendien de eindverantwoordelijke voor de tarieven die bij aanvragen van klanten werden afgegeven. De ACM hecht ook belang aan het feit dat zij geen maatregelen hebben getroffen ter voorkoming van de overtreding van de mededingingsregels.

Moedervennootschap juridisch verantwoordelijk
De moedermaatschappijen van de bij het kartel betrokken ondernemingen, worden door de ACM juridisch verantwoordelijk gehouden voor de overtreding van het kartelverbod. Van belang bij het bepalen of een moedervennootschap juridisch verantwoordelijk is voor het gedrag van haar dochter, is de vraag in hoeverre zij beslissende invloed uitoefende op die dochter. Dit wordt aangenomen indien de moedervennootschap 100% van de aandelen in de dochtervennootschap houdt. In dit geval achtte de ACM relevant dat de moedervennootschap op de hoogte was van de betrokkenheid van een dochter bij een overtreding en vervolgens niet heeft geprobeerd om te voorkomen dat deze zou voortduren.  

Conclusie
Met de boete opgelegd aan de koel- en vrieshuizen heeft de ACM nog eens benadrukt dat zij de haven- en transportsector in het vizier heeft. Ondernemingen in deze sector moeten hier dus rekening mee houden. Zij doen er goed aan de eventuele samenwerking met andere partijen in de sector nog eens goed tegen het licht te houden en maatregelen te treffen om overtreding van het kartelverbod te voorkomen.

Wilt u meer weten over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met één van onze Mededinging en Aanbesteding specialisten.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).