Op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) dienen bestemmingsplannen en beheersverordeningen geactualiseerd te worden. Dat moet eens in de 10 jaar. Vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet is voorgesteld deze actualiseringsplicht af te schaffen. Wat zal het effect zijn van zo’n eventuele afschaffing voor bestemmingsplannen en beheersverordeningen?
Bestemmingsplannen
De gemeenteraad moet voor het gehele grondgebied van de gemeente één of meer bestemmingsplannen vaststellen. Een bestemmingsplan bepaalt kort gezegd wat op een bepaald perceel gebouwd mag worden en hoe dat perceel of gebouw gebruikt mag worden. Het komt vaak voor dat, zeker bij grotere gemeenten, tientallen bestemmingsplannen gelden. Regelmatig blijken ze inhoudelijk van elkaar te verschillen.
Actualiseren
Bestemmingsplannen moeten om de 10 jaar geactualiseerd worden. De gemeenteraad kan de planperiode wel met 10 jaar verlengen. Zeker als er meer bestemmingsplannen binnen een gemeente van kracht zijn, is het actualiseren een verplichting die veel tijd kost. Als niet aan deze actualiseringsplicht wordt voldaan, is als sanctie in de Wro opgenomen dat voor de toetsing van een bouwplan aan het bestemmingsplan geen leges meer geheven mogen worden. Die toetsing vindt plaats in het kader van de beoordeling van een aanvraag om een omgevingsvergunning voor bouwen. De gemeente voelt deze sanctie dus in de portemonnee.
De nieuwe Omgevingswet
In de Memorie van Toelichting bij het Wetsvoorstel afschaffing actualiseringsplicht bestemmingsplannen en beheersverordeningen wordt aangegeven dat het wetsvoorstel een onderdeel vormt in de overgang naar het nieuwe stelsel van het omgevingsrecht. Dat nieuwe stelsel zal vorm krijgen middels de Omgevingswet. Het is de verwachting dat deze nieuwe wet en bijbehorende wet- en regelgeving in 2019 in werking zal treden. Deze wetswijziging heeft tot gevolg dat gemeenten één omgevingsplan moeten gaan maken waarin bestemmingsplannen, beheersverordeningen en andere regelingen over de fysieke leefomgeving worden gebundeld. Daarmee wordt een eind gemaakt aan verschillen die nu nog bestaan tussen diverse bestemmingsplannen binnen een gemeente. Gelijke regels voor gelijke omstandigheden, dat is onder andere het doel van de nieuwe wet.
Gemeenten krijgen de tijd om binnen 10 jaar na de inwerkingtreding van de Omgevingswet deze omgevingsplannen te maken. Dit is een ruime periode die ook nodig is omdat het een aanzienlijke operatie is om alle bestaande plannen, verordeningen en regels samen te voegen tot één plan.
Vanwege deze (toekomstige) omvangrijke operatie wordt nu voorgesteld de actualiseringsplicht uit de Wro af te schaffen. Dat maakt dat gemeenten ruimte beschikbaar krijgen en houden om alvast te starten met de voorbereidingen voor het opstellen van het omgevingsplan. Dus nog voordat de Omgevingswet in werking treedt. Het wetsvoorstel is mede naar aanleiding van overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) tot stand gekomen. Gevolg zal overigens ook zijn dat de voornoemde sanctie niet meer geldt als bestemmingsplannen niet tijdig opnieuw zijn vastgesteld.
Beperking
De afschaffing van de actualiseringsplicht gaat niet voor alle bestemmingsplannen gelden, maar alleen voor plannen en verordeningen die – kort gezegd – elektronisch te raadplegen zijn. Het gaat om plannen die te vinden zijn op www.ruimtelijkeplannen.nl en die digitaal zijn vastgesteld. Voor plannen die dat niet zijn, blijft de actualiseringsplicht zoals opgenomen in de Wro dus van kracht tot de Omgevingswet in werking treedt. Het is per bestemmingsplan te beoordelen of deze na invoering van het wetsvoorstel nog wel of niet geactualiseerd moet worden.
Invoering
Het voorstel is op 26 januari 2017 ingediend bij de Tweede Kamer. Het is nog niet bekend wanneer de Kamer zich over het wetsvoorstel gaat buigen en wanneer het eventueel ingevoerd gaat worden.
Indien u meer wilt weten over deze blog, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten Vastgoed & Omgeving.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
