Download dit artikel als PDF 01 maart 2017

Mag een ander dan de feitelijke overtreder een opgelegde dwangsom betalen?

Als sprake is van een overtreding dient dit beëindigd te worden. Handhavingsacties die toegepast kunnen worden, zijn het opleggen van een bestuurlijke boete, een last onder bestuursdwang of een last onder dwangsom. Maar mag een ander dan de feitelijke overtreder zo’n verbeurde dwangsom eigenlijk ook betalen?

Als een last onder dwangsom is opgelegd en aan de last geen of niet tijdig uitvoering is gegeven, kunnen dwangsommen worden verbeurd. Deze kunnen vervolgens middels een besluit worden ingevorderd. Dat speelde ook in de zaak die heeft geleid tot een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 11 januari 2017. In deze uitspraak oordeelt de Afdeling over de vraag of een derde deze dwangsom kan betalen ten behoeve van de overtreder.

Dwangsom
Wat speelde? Aan de overtreder was een last onder dwangsom opgelegd. De inhoud van de last was dat een oude dienstwoning gesloopt moest worden. De overtreder voldeed niet of niet tijdig aan deze last. Volgens burgemeester en wethouders van Borne was als gevolg daarvan een bedrag van € 100.000 aan dwangsommen verbeurd. Het college ging over tot invordering. Daartegen is bezwaar, beroep en hoger beroep ingesteld door de overtreder. In deze procedures staat de vraag centraal of de dwangsommen door een derde betaald kunnen worden.

Vaststaat dat door een bedrijf het totaalbedrag aan verbeurde dwangsommen is overgemaakt aan de gemeente conform de instructie van de gemeente. Derhalve wordt er vanuit gegaan dat dit bedrijf bedoeld heeft te betalen ten behoeve van de overtreder.

Afdeling bestuursrechtspraak
De vraag is of betaling van een verbeurde dwangsom door een derde bevrijdend werkt voor  de daadwerkelijke overtreder. Volgens de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State  is betaling van verbeurde dwangsommen door een derde mogelijk. Volgens de Afdeling wordt door de betaling door een derde niet elk belang van de overtreder om een einde te maken aan de overtreding weggenomen. Het doel van de last onder dwangsom, zijnde het beëindigen van een overtreding, blijft zijn werking (als herstelsanctie) houden. Daarom is er op zich geen bezwaar tegen betaling door een derde.

Na betaling van de dwangsommen door de derde, is de invordering voltooid. Dus kan het bestuursorgaan de dwangsommen niet meer vorderen van de overtreder. Ook is verjaring van de invorderingsbevoegdheid niet aan de orde aangezien de invordering op het moment van betaling door de derde is afgerond.

Conclusie
De prikkel die gekoppeld is aan een last onder dwangsom en het belang van de overtreder om aan de onder dwangsom opgelegde last te voldoen blijft in stand, ook al wordt de dwangsom door een derde betaald. Volgens de Afdeling verzet de aard van de last onder dwangsom zich verder ook niet tegen betaling door een derde waardoor dit dus is toegestaan.



Indien u meer wilt weten over deze blog, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten Vastgoed & Omgeving.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).