Download dit artikel als PDF 04 november 2016

Verjaring strook grond van gemeente; (on)mogelijk?

Een inwoner van de gemeente Schouwen-Duiveland wordt door de gemeente aangeschreven omtrent een strook grond. Hij zou namelijk gemeentegrond gebruiken zonder dat daar afspraken over zijn gemaakt. De inwoner beroept zich op verjaring. Op 11 oktober 2016 oordeelde het hof Den Bosch echter dat van verjaring geen sprake is, ondanks het feit dat het gebruik al meer dan twintig jaar plaatsvindt. Van belang hierbij is namelijk dat de strook grond eigendom is van de gemeente en niet van een (andere) particulier. Is door dit arrest verjaring van gebruik van gemeentegrond onmogelijk geworden?

Gemeentegrond
De betreffende inwoner is eigenaar van en woont in een woning met omliggende grond die grenst aan een strook grond van de gemeente. In juni 1992 heeft hij op deze strook klimop geplant. Een maand later plaatste hij een walkant van palen en planken langs deze strook in de sloot. In 2006 legde hij er tot slot nog een klinkerpad op aan.

Oneigenlijk gebruik
Op 17 juli 2013 heeft de gemeente aan de gebruiker medegedeeld dat hij een strook grond van de gemeente gebruikt zonder dat daar afspraken over zijn gemaakt. De gemeente heeft de gebruiker aangeboden de strook te kopen. De gebruiker heeft dit aanbod niet geaccepteerd. Ook is niet ingestemd met het voorstel om nadere gebruiksafspraken te maken. De gebruiker stelde namelijk dat hij door verjaring eigenaar was geworden van de betreffende strook, omdat hij al meer dan twintig jaar ‘openbaar en ondubbelzinnig als bezitter van de strook grond is opgetreden’. Hij heeft zich, zo stelde de gebruiker, als bezitter gedragen en dat was voor een ieder – dus ook voor de gemeente – duidelijk. Nu de gemeente niet binnen twintig jaar heeft aangeven dit gebruik c.q. bezit te willen beëindigen, stelt de gebruiker de eigendom te hebben verkregen van de strook grond. De gemeente betwist dit en partijen gaan naar de rechter.

Verjaring
De kantonrechter oordeelde in eerste instantie dat inderdaad sprake is van verjaring en dat de gebruiker (door bevrijdende verjaring) de eigendom van de strook heeft verkregen. De gemeente gaat in hoger beroep en het hof oordeelt anders dan de kantonrechter.

Oordeel hof
Het hof overweegt dat bij onroerende zaken niet snel mag worden aangenomen dat een gebruiker van andermans grond de intentie heeft de betreffende grond voor zichzelf te houden. Zeker niet nu de eigendom daarvan staat geregistreerd in notariële akten van levering die in het openbare register worden ingeschreven. Dat geldt – volgens het hof – zeker in de veelvoorkomende situatie dat het gaat om een strook grond van een gemeente die grenst aan een particulier perceel en door de particuliere eigenaar in gebruik wordt genomen.

Gedoogd
Dergelijke situaties worden vaak gedoogd zolang de verkeersveiligheid niet in gevaar is. Of als het geenbelemmeringen oplevert voor het uitvoeren van overheidstaken, zoals het onderhouden van nutsvoorzieningen in de betreffende gronden. Daarnaast levert het gemeenten ook een besparing omtrent de onderhoudskosten op. Dit gedogen mag echter niet zover strekken, dat gemeenten daarmee rechten prijs geven en bezit door gebruikers en, in aansluiting daarop, verjaring aangenomen mag worden. Het kan namelijk nog steeds van belang zijn, juist vanuit de publieke taken van gemeenten, om de eigendom bij gemeenten te laten.

Het hof oordeelt dan ook dat het aanleggen van de walkant moet worden beschouwd als onderhoud van de strook en niet wijst op de pretentie van eigendom van de strook grond. Ook de aanplant van klimop of het aanleggen van het klinkerpad wijzen daar niet op. Daarom is de gebruiker volgens het hof geen bezitter en is van verjaring geen sprake.

Conclusie
Door deze uitspraak zal niet snel (meer) aangenomen worden dat eigendom van gemeentegrond is verjaard, ondanks het feit dat al sprake is van meer dan twintig jaar gebruik. Het moet wel heel duidelijk zijn dat men bezit van de betreffende grond pretendeert, wil een eventueel beroep op verjaring nog kunnen slagen.

Er is nog cassatie bij de Hoge Raad mogelijk, het is afwachten of deze mogelijkheid wordt benut en wat de Hoge Raad dan zal oordelen.

Indien u meer wilt weten over deze blog, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten Vastgoed.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).