Download dit artikel als PDF 26 februari 2018

Welke partijen zijn verantwoordelijk bij een recall?

Er gaat bijna geen week voorbij of een producent moet zijn producten terughalen omdat er een fout is geconstateerd. Dit kan onduidelijke of onjuiste etikettering zijn. Maar ook als er gevaarlijke of ongewenste stoffen in producten zijn geslopen. Ook in 2017 regende het terughaalacties. Ook wel recalls genoemd. Onlangs nog riep PLUS supermarkten zakjes paaseitjes terug van haar huismerk. Maar het meest in het oog springend qua impact was de Fipronil-crisis. In de media wordt vaak uitgebreid bericht met negatieve publiciteit over de recall en het management ervan. Maar wie is er nu verantwoordelijk voor een recall?

De verantwoordelijkheid voor het nemen van acties ligt bij alle typen partijen in de voedselketen. Dit gaat dus van de productie tot aan de verwerking, en van de distributie tot aan de levering. De recall is van toepassing op alle stadia van het proces. Alle partijen die bij deze keten betrokken zijn (in welk stadium ook), moeten onmiddellijk procedures inleiden zodra zij redenen c.q. vermoedens hebben om aan te nemen dat een levensmiddel onveilig is. Oók als nog niet onomstotelijk is bewezen dat het product ongeschikt is voor consumptie of schadelijk is voor de gezondheid.

Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA)
Of een partij een situatie moet melden bij de NVWA kan worden beoordeeld aan de hand van de Meldwijzer die op de website van de NVWA staat. De meldplicht stelt de NVWA in staat om mee te kijken of de situatie juist wordt ingeschat en de benodigde maatregelen worden getroffen. De NVWA dient de informatie over de recall en het risico vervolgens via het RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed) aan de Europese Commissie door te geven. Het onterecht niet melden van een voedselveiligheidsprobleem beschouwt de NVWA als een overtreding die bestraft kan worden met een boete.

Indien een recall in gang is gezet, zijn ook de distributeurs en detailhandelaren verantwoordelijk om alle relevante informatie te verschaffen en aan de recall mee te werken. Mochten zij van mening zijn of redenen hebben om aan te nemen dat een levensmiddel (mogelijk) schadelijk kan zijn voor de gezondheid, dan dienen ook zij recall-acties te ondernemen.

Verzamel bewijs
Op het moment dat u als ondernemer te maken krijgt met een recall is het verstandig om bewijs te verzamelen van uw acties. Denk aan het vastleggen van ondernomen acties, verstuurde e-mails, gepleegde telefoontjes, gespreksverslagen en rapportages. Dit kan later namelijk van essentieel belang zijn in de discussie over de omvang van eventuele aansprakelijkheid. Door de hectiek die een recall vaak met zich meebrengt wordt dit vaak vergeten.

Hoeveel tijd voor het nemen van acties?
De Algemene Levensmiddelenverordening schrijft voor dat een exploitant van een levensmiddelenbedrijf onmiddellijk de procedures moet starten om het betrokken levensmiddel uit de handel te nemen. Er wordt wel eens gesproken van een termijn van 4 uur, maar dat staat nergens in de wet. Het uitgangspunt dient te zijn dat het risico onverwijld dient te worden weggenomen. Dit is met name afhankelijk van de beschikbare informatie (traceerbaarheid), aard, ernst en omvang van het risico.

Grootschalige recall: Lactalis
Het Franse zuivelbedrijf Lactalis haalt momenteel ruim twaalf miljoen babymelkproducten uit de handel. De terugroepactie vindt wereldwijd plaats in 83 landen, waaronder Nederland. De actie is een reactie op de salmonellabesmetting bij de fabriek van Lactalis die begin december 2017 aan het licht kwam. Tientallen baby’s die de babymelk hadden gedronken liepen een salmonellavergiftiging op. Lactalis reageerde daarop door partijen melkpoeder terug te roepen. De oorzaak van de salmonellabesmetting lag volgens het bedrijf in één van de droogtorens van de fabriek. Lactalis neemt met deze nieuwe recall actie opnieuw preventief voorzorgsmaatregelen. Alle producten die in de fabriek in Craon zijn geproduceerd worden teruggehaald. Dit gebeurt ongeacht de productiedatum. Het besluit om de twaalf miljoen verpakkingen uit de handel te halen volgt op overleg met de Franse regering.

Volgens de NVWA zijn er in Nederland geen aanwijzingen voor verdachte Lactalis-producten. Toch haalde de Kruitvat in Nederland uit voorzorg melkpoeder van eigen merk uit de schappen omdat deze grondstoffen bevatten die uit de Craonfabriek afkomstig waren. Los van de enorme financiële strop, komt het bedrijf nu zeer negatief in het nieuws wat zeer schadelijk is voor het imago. Maar als de volksgezondheid in gevaar is, heeft een producent natuurlijk geen andere keuze. En gelukkig maar ook.


Indien u meer wilt weten over een recall kunt u contact opnemen met één van onze specialisten van de sectie Intellectueel Eigendom & IT.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).