CSRD: duurzaamheidsrapportage voor ondernemingen de nieuwe standaard
Duurzaamheid staat hoog op de beleidsagenda van de overheid. Duurzaam ondernemen heeft de laatste decennia veelal een vrijwillig karakter gehad, maar de Europese tendens is om het juridisch afdwingbaar te maken. De Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is daarin een belangrijk instrument. In deze Europese richtlijn wordt verplicht rapporteren door ondernemingen over duurzaamheidsbeleid centraal gesteld. In dit artikel wordt besproken wat de CSRD in grote lijnen inhoudt en wat deze richtlijn mogelijk voor uw onderneming betekent.
De CSRD
De CSRD verplicht ondernemingen over duurzaamheidsinformatie te rapporteren in hun jaarverslag. De impact van de bedrijfsvoering op mens, milieu en klimaat dient voortaan in kaart gebracht te worden. De CSRD dwingt ondernemingen zodoende om transparantie te verschaffen over hun duurzaamheidsplannen en de effectiviteit hiervan. Om te kunnen voldoen aan de rapporteringsverplichting zullen ondernemingen hun informatie, risico- en controlesystemen flink moeten opvoeren. De CSRD moet door de Europese lidstaten, waaronder dus Nederland, voor 7 juli 2024 worden omgezet in de nationale wetgeving.
De twaalf standaarden van de ESRS
Gerapporteerd dient te worden aan de hand van de twaalf standaarden uiteengezet in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Het gaat hoofzakelijk om de volgende onderwerpen:
> Milieu
Hierbij dient de onderneming te rapporteren over de impact van de bedrijfsvoering op deelonderwerpen zoals klimaatverandering, verontreiniging en de circulaire economie.
> Sociale thema’s
Aan de hand van deze standaarden rapporteert de onderneming over de impact van de bedrijfsvoering op bijvoorbeeld het eigen personeel en consumenten.
> Governance
De onderneming dient op grond van de standaard te rapporteren over onder meer de bedrijfscultuur en de verhouding met de politiek en lobbyactiviteiten.
Toepassingsbereik
De richtlijn kent een getrapte inwerkingtreding. Dit betekent dat tot en met het boekjaar 2028 er stapsgewijs nieuwe groepen van ondernemingen binnen het toepassingsbereik van de richtlijn komen te vallen. Beursgenoteerde ondernemingen met meer dan 500 medewerkers zijn met ingang van boekjaar 2024 al verplicht om over duurzaamheid te rapporteren. Vanaf boekjaar 2025 starten grote ondernemingen met rapporteren. Een onderneming kwalificeert als groot indien het aan minimaal twee van de volgende drie criteria voldoet:
- De onderneming heeft ten minste 250 werknemers;
- De onderneming heeft een balanstotaal van meer dan 20 miljoen euro;
- De onderneming draait een omzet van meer dan 40 miljoen euro.
Midden- en kleinbedrijven (MKB) leveren hun eerste CSRD-rapportage op over boekjaar 2026.
Voldoet uw organisatie niet aan bovenstaande criteria? Dan heeft u geen rapportageplicht, maar dat betekent niet dat u niet met CSRD te maken kunt krijgen. CSRD-plichtige, grotere bedrijven zullen uiteindelijk in de keten data en informatie gaan opvragen die zij moeten opnemen in hun rapportages. Dat betekent dat voor ondernemingen die bijvoorbeeld toeleverancier aan of producent zijn voor een rapportageplichtige onderneming, gevraagd kunnen worden om informatie over verschillende duurzaamheidsindicatoren te delen met de rapportageplichtige onderneming. De CSRD kan op deze wijze toch indirect impact krijgen op uw organisatie.
Risico’s en mogelijke gevolgen (handhaving en Omgevingswet)
Tegen het niet of niet afdoende rapporteren kan handhavend worden opgetreden. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) kan uiteindelijk een boete opleggen. Daarnaast kunnen er consequenties ontstaan voor aanvragen van bijvoorbeeld omgevingsvergunningen. De overheid kan de informatie uit CSRD-rapportages namelijk gebruiken bij de beoordeling van een aanvraag. Bovendien kunnen maatregelen worden genomen wanneer er gegronde redenen zijn om aan te nemen dat de bedrijfsvoering een negatieve impact heeft op milieu, klimaat of mens.
De Omgevingswet, die dit jaar in werking is getreden, noemt verschillende milieubeginselen waarmee de overheid rekening moet houden. Het beschermen van de veiligheid en de gezondheid van de mens en zijn omgevingskwaliteit is meer centraal komen te staan. De Omgevingswet bepaalt uitdrukkelijk dat gevolgen voor de leefomgeving ook gevolgen voor de mens omvatten. De overheid zal hier dus meer dan voorheen op toezien.
Conclusie
De CSRD kan serieuze gevolgen hebben voor uw onderneming. Het is aan te bevelen te onderzoeken of, en zo ja, wanneer uw organisatie CSRD-plichtig wordt. Hoewel de CSRD misschien nog niet op korte termijn direct toepasselijk wordt, is het van belang de informatieverplichtingen uit de CSRD alvast in kaart te brengen.
Juridisch advies is altijd maatwerk. Deze blog bevat algemene informatie. Hoewel het artikel met veel aandacht en zorgvuldigheid is geschreven, is het verstandig om in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in te winnen. (Lees onze disclaimer).