Download dit artikel als PDF 22 mei 2024

Het conceptwetsvoorstel personeelsbehoud bij crisis (Wpc)

Eerder deze maand verscheen het (concept)wetsvoorstel personeelsbehoud bij crisis, de Wpc.

De Wpc zal de opvolger worden van de Regeling Werktijdverkorting (WVT) en de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW).

Met dit wetsvoorstel beoogt het kabinet te voorkomen dat werkgevers en werknemers tijdens een crisissituatie – denk aan een oorlog, pandemie, overstroming en/of brand – in de problemen komen door het verlies van personeel en inkomsten. Het kabinet wil met het wetsvoorstel bedrijven en hun werknemers ondersteunen in het behouden van banen bij een crisis die buiten het ondernemersrisico valt en onvoorzienbaar is. Werkgevers hebben in bovenstaande situaties de mogelijkheid om hun personeel tijdelijk te herplaatsen of – als er niet gewerkt kan worden – het loon verminderd door te betalen en hiervoor loonsubsidie bij het UWV aan te vragen.

Voor werkgevers biedt het wetsvoorstel daarmee meer interne wendbaarheid en flexibiliteit, wat kan bijdragen aan het behoud van levensvatbare bedrijven die zonder de steun als gevolg van een crisis mogelijk kennis en expertise van werknemers verloren zien gaan. De werkgever heeft de zekerheid dat er een regeling is waarop een beroep kan worden gedaan, als hij voldoet aan de verschillende voorwaarden. Deze zekerheid draagt bij aan een gunstig ondernemingsklimaat in Nederland.

Belangrijke wijzigingen en in te zetten instrumenten
Werkgevers krijgen tijdens crisissituaties de mogelijkheid om hun werknemers tijdelijk ander werk te laten doen – in de vorm van herplaatsing – of juist minder te laten werken waarbij de loondoorbetalingsverplichting ook verminderd wordt (met 10%). Een combinatie van herplaatsing en minder werkuren is ook mogelijk. Na het toepassen van de verminderde van de verminderde loondoorbetaling kan de werkgever loonsubsidie aanvragen bij het UWV. De loonsubsidie bedraagt 65% van de loonkosten over de niet-gewerkte uren. De loonsubsidie kan aangevraagd worden voor werknemers die de pensioengerechtigde leeftijd nog niet hebben bereikt en die vallen onder het werknemersbegrip zoals beschreven in de Werkloosheidswet (WW).

Voorwaarden om een beroep te kunnen doen op de instrumenten van de Wpc
De werkgever dient een initiële aanvraag in bij UWV als hij voornemens is gebruik te maken van de mogelijkheid tot herplaatsing, verminderde loondoorbetaling of een combinatie daarvan. Het UWV stelt op grond van deze aanvraag vast of de werkgever voldoet aan de volgende voorwaarden:

  • de werkgever is geraakt door een crisis in de zin van de wet;
  • de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging is in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over het door de werkgever voorgenomen besluit tot herplaatsing, verminderde loondoorbetaling of een combinatie daarvan;
  • de belanghebbende vereniging van werknemers is geïnformeerd door de werkgever over het voornemen tot het inzetten van instrumenten.

De werkgever duidt bij zijn initiële aanvraag ook de periode aan van twee maanden waarin hij is geraakt door de crisis en waarin hij voornemens is de instrumenten in te zetten: het zogenaamde crisistijdvak. Deze periode kan twee keer worden verlengd tot een crisistijdvak van maximaal zes maanden.

Om de instrumenten te kunnen inzetten, dient de werkgever binnen de arbeidsverhouding met zijn werknemers aan een aantal voorwaarden te voldoen:

  • het UWV heeft vastgesteld dat de werkgever heeft voldaan aan de voorwaarden genoemd onder 1;
  • de werkgever zet de instrumenten per groep van uitwisselbare functies voor alle werknemers binnen die groep voor een gelijk percentage van de voor hen geldende arbeidsomvang in;
  • de werkgever dient gedurende het crisistijdvak en tot vier maanden na afloop daarvan geen verzoek in om toestemming voor het opzeggen van de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische redenen;

Als er voldaan is aan de bovenstaande voorwaarden kan de werkgever een beroep doen op de instrumenten die de Wpc biedt. Vooralsnog betreft het bovenstaande een conceptwetsvoorstel en is het nog onduidelijk of de wet (in huidige vorm) aangenomen zal worden. De Wpc is op 14 mei 2024 voorgelegd ter internetconsultatie. Het spreekt voor zich dat wij u op de hoogte houden!