Download dit artikel als PDF 28 juli 2015

Gezondheidsclaims op helft etiketten ontbijtgranen onduidelijk

Onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in de periode maart t/m oktober 2014, laat zien dat er met maar liefst 51% van de claims op verpakkingen van ontbijtgranen iets mis is. Wat mag er nu wel en wat juist niet?

NVWA
De NVWA houdt niet alleen toezicht op de voedselveiligheid, maar ook op de etikettering en het verstrekken van voedselinformatie aan de consument. In dat kader heeft de NVWA in 2014 diverse etiketten en websites van ontbijtproducten gecontroleerd op gebruik van voedings- en gezondheidsclaims.

51% van de etiketten voldeed niet
Van de 126 gecontroleerde etiketten van 24 merken ontbijtgranen, voldeden 64 producten (51%) niet volledig aan de eisen van de Verordening (EG) 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims bij levensmiddelen (verder: “Claimsverordening”). Op vrijwel alle verpakkingen van ontbijtgranen werden één of meer voedingsclaims aangetroffen. Voedingsclaims zijn vermeldingen over heilzame voedingseigenschappen met betrekking tot de nutriënten in het product. Dat gebeurde in 30% van de gevallen niet correct. Op iets meer dan de helft van de ontbijtgranen waren gezondheidsclaims aanwezig. Gezondheidsclaims zijn vermeldingen die suggereren of impliceren dat er een verband bestaat tussen de gezondheid en het product. Daarvan voldeed maar liefst 69% niet aan de relevante wetgeving.

Toegestane claims
Fabrikanten mogen claims op de verpakkingen zetten om de gunstige effecten van het product of voedingsstoffen in het product onder de aandacht brengen. Fabrikanten die een voedings- of gezondheidsclaim willen maken op het etiket van een product of hiervoor reclame willen maken, hebben alleen de keus uit lijsten (in de bijlage bij de Claimsverordening) van toegestane voedings- en gezondheidsclaims en die in overeenstemming zijn met alle voorschriften van de Claimsverordening. “Voor een goede spijsvertering” en “gunstige invloed op de hart- en bloedvaten” zijn voorbeelden van gezondheidsclaims. Deze claims benadrukken het positieve effect van een voedingsmiddel voor de gezondheid. Om deze claims te mogen gebruiken, gelden (onder meer) de volgende regels:

  • de claim moet wetenschappelijk zijn onderbouwd;
  • op de verpakking moet staan hoeveel van het product nodig is om het effect te bereiken dat wordt beloofd, alsmede dat het belangrijk is om gevarieerd en evenwichtig te eten;
  • de claim mag niet de indruk wekken dat het niet eten of drinken van een product de gezondheid kan schaden;
  • de claim mag geen persoonlijke aanbeveling van artsen bevatten.
     

Onduidelijke en/of onjuiste gezondheidsclaims
Voorbeelden van onduidelijke/te vage/onjuiste claims waartegen de NVWA in dit handhavingstraject opgetreden heeft zijn:

  • “de aanwezige granen zijn de basis voor een gezond en voedzaam ontbijt. Ze bevatten voor de mens onmisbare voedingsstoffen die door het lichaam gemakkelijk worden opgenomen”;
  • “deze vitaminen en mineralen zijn onmisbaar voor ons functioneren en nodig om onze gezondheid in stand te houden”;
  • “het brengt de stofwisseling op gang”;
  • “superfruits zijn natuurlijke onbewerkte vruchten die een uitzonderlijke rijkdom aan voedingsstoffen combineren met een heerlijke smaak”.

De bovenstaande claims achtte de NVWA vaag of niet wetenschappelijk bewezen en mogen dus niet worden gebruikt. Onduidelijke, vage claims kunnen door de consument immers gemakkelijk verkeerd worden begrepen, waardoor de consument kan denken dat het product grotere gezondheidsvoordelen biedt dan in werkelijkheid het geval is.

Fabrikanten die de regels hebben overtreden, moeten de verpakkingen van hun product aanpassen.


Wilt u meer weten over claims ten aanzien van levensmiddelen, dan kunt u contact opnemen met ons brancheteam Food.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).