Ondernemingskamer oordeelt over verzoek om onderzoek naar beleid van de Lightyear-groep

In het faillissement van de bekende zonneautomaker Lightyear heeft de curator van Friends of Lightyear, het investeringsvehikel van de groep, de Ondernemingskamer in Amsterdam verzocht om een onderzoek in te laten stellen naar het beleid van en de gang van zaken binnen enkele entiteiten van de Lightyear-groep. De Ondernemingskamer heeft dat verzoek op 18 januari 2024 afgewezen. De Ondernemingskamer oordeelt dat de bezwaren van de curator tegen het beleid onvoldoende zijn onderbouwd. Daarnaast is het verzoek van de curator prematuur, omdat er al onderzoek wordt gedaan  door de curator van de gefailleerde holding en groepsmaatschappij uit de Lightyear-groep.

Wat speelt er?
Lightyear is een start-up voor de ontwikkeling van zonneauto’s, auto’s die op zonne-energie worden aangedreven. Friends of Lightyear, het investeringsvehikel van de Lightyear-groep, hield zich bezig met het aantrekken van financiering voor de hoge ontwikkelingskosten. Begin 2023 had de Lightyear-groep ongeveer € 175 miljoen geleend.

In januari en maart 2023 zijn onderdelen van de Lightyear-groep failliet verklaard. Ook Friends of Lightyear (“FOL”) is failliet verklaard. Bij FOL is een andere curator aangesteld dan bij de gefaillieerde holding en werkmaatschappij uit de Lightyear groep. De curator van FOL is van mening dat er redenen zijn om te twijfelen aan een juist beleid en juiste gang van zaken bij FOL en de andere Lightyear-onderdelen. De curator heeft daarom de Ondernemingskamer verzocht om een onderzoek te laten verrichten naar het beleid van de FOLen de andere Lightyear-onderdelen.

In deze zaak wilde de curator onder meer onderzocht hebben of FOL niet te lang was doorgegaan met het aantrekken van leningen en of aan die investeerders de juiste informatie is verstrekt. Hij wilde ook onderzoek laten verrichten naar de corporate governance (toezicht op het bestuur), het personeelsbeleid en financiële beleid van de groep. Voor de onderbouwing van zijn enquêteverzoek had de curator meerdere bezwaren tegen het gevoerde beleid gevoerd. Die bezwaren kwamen dus neer op een in zijn ogen onverantwoord beleid.

Betekenis en nut van een procedure bij Ondernemingskamer
Als de Ondernemingskamer ’een dergelijk enquêteverzoek toewijst, beveelt de Ondernemingskamer dat er een onderzoek zal worden uitgevoerd door een onafhankelijke onderzoeker. Die onderzoeker zal het gevoerde beleid en de gang van zaken in kaart brengen in een onderzoeksrapport. Het onderzoek kan ook gericht zijn op het verkrijgen van het openheid van zaken en het vaststellen van verantwoordelijkheid voor het eventuele wanbeleid.  De Ondernemingskamer kan echter niet vaststellen wie aansprakelijk is voor het eventuele wanbeleid. Het oordeel van wanbeleid kan wel een opstapje zijn naar het vaststellen van die aansprakelijkheid in een volgende rechtszaak. Het onderzoek van de ‘OK-onderzoeker’ en het oordeel van de Ondernemingskamer kan daar immers bij helpen. Het gevoerde beleid en handelen van het bestuur is dan namelijk al onder de loep genomen en kritisch beoordeeld.

Verhouding tussen faillissement en enquête
Een van de taken van de curator is om onderzoek te doen naar de oorzaak van het faillissement en onregelmatigheden, zoals mogelijke aansprakelijkheid van het bestuur. In een enquêteprocedure bij de Ondernemingskamer gaat het om onderzoek naar het beleid en de gang van zaken. Zo’n onderzoek richt zich vrijwel altijd (grotendeels) op het handelen van het bestuur.

Oordeel van de Ondernemingskamer
In deze zaak geeft de Ondernemingskamer aan dat zich hier de eigenaardigheid voordoet dat het merendeel van de te onderzoeken bedrijven failliet zijn verklaard; vanwege die faillissementen loopt er al een onderzoek door de curator van de gefailleerde holding en werkmaatschappij, wat feitelijk wordt uitgevoerd door BDO. Onder andere dat maakte voor de Ondernemingskamer dat het verzoek van de curator om nu een onderzoek te laten uitvoeren prematuur lijkt. De curator van FOL moet de uitkomsten van het al lopende onderzoek afwachten. Daarbij geeft de Ondernemingskamer aan dat de bezwaren van de curator tegen het beleid weinig concreet zijn en de curator niet duidelijk heeft gemaakt waarom hij de uitkomst van de onderzoeken van de andere curator  niet heeft afgewacht. Toewijzing van het verzoek van de curator zou leiden tot nog een onderzoek naar dezelfde onderzoeksperiode, wat naar oordeel van de Ondernemingskamer niet opportuun is.

De uitkomst
De Ondernemingskamer wijst het verzoek van de curator af. Het is mogelijk dat de uitkomsten van het reeds lopende onderzoek voor de curator van FOL mogelijk nog wel concrete aanknopingspunten oplevert om in de toekomst een nieuw enquêteverzoek in te dienen.

Wilt u meer weten over dit onderwerp u kunt dan contact opnemen met Laurens Huisman of Aaron Bouman. 

Juridisch advies is altijd maatwerk. Deze blog bevat algemene informatie. Hoewel het artikel met veel aandacht en zorgvuldigheid is geschreven, is het verstandig om in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in te winnen (lees onze disclaimer).