Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie en de rechtspraak hebben de handen ineen geslagen om ervoor te zorgen dat de rechtspraak met de tijd mee gaat. De minister heeft daartoe het Wetsvoorstel Vereenvoudiging en digitalisering rechtspraak opgesteld. Dit wetsvoorstel beoogt voor alle civiele zaken (tussen burgers en bedrijven onderling) en bestuurszaken (tegen de overheid) een toegankelijke, vereenvoudigde en zo uniform mogelijke digitale rechtsgang in te voeren. Om deze innovaties daadwerkelijk mogelijk te maken, zullen binnen de Rechtspraak de benodigde technieken en werkprocessen moeten worden ontwikkeld.
Civiele procedures beginnen nu met een dagvaarding (via de deurwaarder) of een verzoekschrift. Dat onderscheid komt te vervallen. Er komt één eenvoudige manier om een procedure te starten, die zowel voor het civiel- als bestuursrecht gaat gelden. De rechter krijgt bovendien meer regie over de zaak. Op deze manier kan maatwerk worden geboden; eenvoudige zaken moeten snel worden afgedaan, voor complexere geschillen maakt de rechter meer tijd vrij.
Alleen burgers die procederen zonder advocaat of een andere rechtsbijstandverlener, kunnen dat in de toekomst vanaf het papier blijven doen. Voor andere partijen, zoals overheden en bedrijven, wordt digitaal procederen verplicht gesteld. Deze partijen krijgen digitaal toegang tot het zaaksdossier: zij kunnen beveiligd inloggen, stukken indienen die in het digitale dossier terechtkomen en zien in welk stadium de procedure zich bevindt. De rechters die de zaak behandelen, zijn ‘eigenaar’ van het dossier en houden de controle. Met name deze veranderingen vergen veel van de rechtspraak op het gebied van automatisering en digitalisering.
De minister heeft het wetsvoorstel op 24 oktober 2013 voor advies naar verschillende instanties gestuurd. Tot 20 december 2013 kon daarop worden gereageerd. Nu is de wetgever weer aan zet. Ondertussen wordt binnen de rechtspraak hard gewerkt om straks alle veranderingen daadwerkelijk te kunnen doorvoeren. De eerste concrete veranderingen zijn voor 2015 gepland. De vraag is echter of dat met zo’n ambitieus plan haalbaar is.
Indien u naar aanleiding van deze bijdrage vragen heeft, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten Aansprakelijkheid en Procespraktijk.
