Download dit artikel als PDF 01 september 2015

Kredietunie als alternatieve financieringsvorm

Omdat bancaire financiering niet meer vanzelfsprekend is, zoekt de ondernemer naar alternatieve financieringsvormen. Zij lijkt inmiddels de weg naar crowdfunding te hebben gevonden. Minder snel wordt gedacht aan een kredietunie. Hoog tijd dus om hier aandacht aan te besteden.

Wat is een kredietunie?
Een kredietunie is een coöperatieve vereniging waarin ondernemers zich organiseren om elkaar geld te lenen. De leden zijn ondernemers die behoren tot een bepaalde bedrijfstak of zijn actief in een bepaalde regio. Deze gemeenschappelijke deler brengt met zich mee dat tevens kennis en ervaring kan worden gedeeld. Dit vergroot de kans van de ondernemer op succes.  

Een kredietunie beheert het aan haar door de leden ter beschikking gestelde geld. Ze beoordeelt vervolgens een kredietaanvraag en verstrekt het krediet zelf uit de “centrale kas” van de kredietunie.

Juridisch kader
In het huidig economisch klimaat vormt een kredietunie een welkom alternatief voor de ondernemer. Toch wordt nog maar weinig gebruik gemaakt van deze alternatieve vorm van financiering. Dit heeft met name te maken met het feit dat wetgeving niet is afgestemd op kredietunies. Zij wordt als beperkend ervaren. Zo schrijft bijvoorbeeld de Wet financieel toezicht (Wft) voor dat een kredietunie over een bankvergunning dient te beschikken indien zij bedrijfsmatig terugbetaalbare gelden aantrekt en voor eigen rekening kredietuitzettingen verricht. Kredietunies moeten in dat geval voldoen aan allerlei strenge eisen met betrekking tot de bedrijfsvoering en soliditeit. Deze eisen kunnen disproportioneel zijn gelet op de geringe omvang van de kredietunies en het feit dat de kredietunies zich beperken tot ondernemingsfinanciering in regionaal- of bedrijfstakverband.

Wet Toezicht Kredietunies
Recent is de Wet Toezicht Kredietunies aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wet beoogt heldere kaders te creëren waarbinnen kredietunies in Nederland kunnen worden opgericht en werkzaam zijn. Zij biedt een op de aard van het bedrijf van een kredietunie afgestemd lichter toezichtsregime.

De Wet Toezicht Kredietunies geeft de volgende definitie van het begrip kredietunie: “een coöperatie waarvan de leden op grond van hun beroep of bedrijf zijn toegelaten tot het lidmaatschap van de coöperatie, die haar bedrijf maakt van (i) het bij haar leden aantrekken van opvorderbare gelden en (ii) het voor eigen rekening verrichten van kredietuitzettingen aan haar leden ten behoeve van de beroeps- of bedrijfsuitoefening van die leden.

Kredietunies die kunnen worden geschaard onder deze definitie dienen te beschikken over een door de DNB verleende vergunning om in Nederland het bedrijf van een kredietunie uit te mogen oefenen. Bij ministeriële regeling kunnen kredietunies van beperkte omvang worden vrijgesteld van deze vergunningplicht. Daarbij gaan de gedachten uit naar kredietunies waarvan het totaal aan beheerde activa (aangetrokken terugbetaalbare gelden) niet groter is dan € 10 miljoen. Deze vrijgestelde kredietunies dienen hun leden te hebben geïnformeerd over de afwezigheid van toezicht en het feit dat zij ingevolge de Wet Toezicht Kredietunies niet vergunningplichtig zijn.

Bovengrens
De Wet Toezicht Kredietunies bevat niet alleen een vrijstelling. Zij bevat tevens een bovengrens voor wat betreft de hoeveelheid aangetrokken terugbetaalbare gelden en het aantal leden. Kredietunies die deze bovengrens overschrijden zullen over een reguliere bankvergunning moeten beschikken. Deze bovengrens wordt eveneens vastgesteld bij ministeriële regeling. Gedacht wordt aan kredietunies die meer dan € 100 miljoen aan terugbetaalbare gelden aantrekken of meer dan 25.000 leden hebben.

Meer ruimte voor de ontwikkeling van kredietunies
De nieuwe wet beoogt belemmeringen weg te nemen die de kredietverstrekking van kredietunies aan ondernemers in de weg staan. Hiervoor biedt ze een passend kader voor kredietunies, zodat deze zich verder kunnen ontwikkelen. Gezien de behoefte aan alternatieve financiering, is het de verwachting dat meer ondernemers zich zullen verenigen in een kredietunie.

Inmiddels is de Wet Toezicht Kredietunies gepubliceerd in het Staatsblad en zal op een nader te bepalen tijdstip in werking treden.


Indien u vragen heeft over kredietunies, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten Insolventie & Herstructurering.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer)