Krapte op de woningmarkt, een tekort aan huisvesting voor starters en een groei in de behoefte aan huisvesting voor arbeidsmigranten. De kranten staan er vol mee en het lijkt een alsmaar groeiend probleem te zijn: de woningnood in Nederland. Naast zoveel mogelijk bouwen, het splitsen van bestaande bouw en het creëren van flexwoningen heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen die wellicht het hoofd kan bieden aan de woningcrisis: het toestaan van permanente bewoning van recreatiewoningen. Is dit de oplossing voor de woningnood?
De houding van de overheid ten opzichte van permanente bewoning van recreatiewoningen is gewijzigd. Zo is eerst lange tijd ingezet op handhaving tegen de illegale permanente bewoning van recreatiewoningen, maar sinds een aantal jaren is deze tendens veranderd. De motie die de Tweede Kamer op 19 februari 2020 heeft aangenomen is daarvan een schoolvoorbeeld. Hierin wordt de regering verzocht om gemeenten de mogelijkheid te geven om permanente bewoning van recreatiewoningen toe te staan. Als gevolg van de motie heeft Stientje van Veldhoven, destijds demissionair staatsecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, een ontwerpbesluit aan de Tweede Kamer voorgelegd die de wettelijke regeling van de vergunning aanpast. De aanpassing zal ertoe leiden dat het bestemmingsplan, dat permanente bewoning veelal verbiedt, eenvoudiger en sneller gewijzigd kan worden door gemeenten.
De huidige regelgeving
Op dit moment wordt het afwijken van het bestemmingsplan gefaciliteerd door de persoonsgebonden omgevingsvergunning. In het Besluit omgevingsrecht staan de eisen van deze vergunning opgenomen. Het betreffende artikel wordt ook wel de kruimelregeling genoemd. Hierin staan elf denkbare gevallen waarvoor een gemeente akkoord kan geven om van het bestemmingsplan af te wijken. Nadeel is dat een dergelijke vergunning slechts onder strenge voorwaarden wordt verleend. Zo moet een aanvrager de woning sinds 31 oktober 2003 bewonen en is de vergunning persoonsgebonden. Daarnaast is de vergunning niet vatbaar voor overgang op rechtsopvolgers. Vanwege deze eisen is de kruimelvergunning in haar huidige vorm haast onbruikbaar geworden.
De voorgestelde regelgeving
Het nieuwe ontwerpbesluit zal hoogst waarschijnlijk dit kalenderjaar inwerking treden en daarmee aanzienlijke wijzigingen teweeg brengen. Zo zal de vergunning eenmalig over kunnen gaan op een rechtsopvolger en zal de vergunning gelden voor zolang de aanvrager de recreatiewoning permanent bewoont. Het wordt daarmee dus een objectgebonden vergunning, al is deze wel gekoppeld aan de duur van de bewoning van de aanvrager. Een andere verruiming zit in de omstandigheid dat het niet meer van belang is dat de bewoning voor 31 oktober 2003 is aangevangen, maar dat de woning voor 1 januari 2019 is gebouwd. Hierdoor zal een veel groter deel van de bevolking in aanmerking komen voor de kruimelvergunning.
Kanttekeningen
De voorgestelde kruimelvergunning lijkt op het eerste oog ideaal voor het bestrijden van de woningnood. Gemeenten hebben geen onbruikbaar instrument meer in handen, maar een instrument dat hen de mogelijkheid geeft sneller en eenvoudiger af te wijken van het bestemmingsplan. In de praktijk zijn er echter een aantal kanttekeningen te plaatsen bij de doeltreffendheid van het ontwerpbesluit. Zo zal de discretionaire bevoegdheid om de vergunning al dan niet te verlenen bij de gemeente blijven. Het ligt daardoor niet in de lijn der verwachting dat huidige permanente bewoners van recreatiewoningen een vergunningsaanvraag in gaan dienen. Zij lopen dan immers de kans een afwijzing te krijgen en hun (recreatie)woning uitgezet te worden. Daarnaast is het met het oog op de inwerkingtreding van de Omgevingswet de vraag wat het nieuwe ontwerp daadwerkelijk toe gaat voegen. De kruimelregelgeving zal, met de beoogde inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet op 1 juli 2022, namelijk nog geen jaar geldig zijn. In theorie kan de voorgestelde kruimelvergunning dus een grote bijdrage leveren, maar in de praktijk zal het niet meer worden dan een druppel op een gloeiende plaat.
Wilt u meer weten over deze blog? Dan kunt u contact opnemen met Mark Kersten of met één van onze andere teamleden van het brancheteam Bouw.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
