Op 20 juni 2019 publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (“OVV”) het rapport “Opkomende voedselveiligheidsrisico’s”. De OVV gaat in het rapport in op de vraag hoe de signalering en beoordeling van de opkomende risico’s voor de voedselveiligheid in Nederland functioneert. De conclusie van het rapport is dat het voedselsysteem in Nederland kwetsbaar is voor opkomende voedselveiligheidsrisico’s. De OVV bespreekt in het rapport haar bevindingen en doet aanbevelingen om de voedselveiligheid te verbeteren.
Fipronil-affaire
De OVV heeft besloten tot dit onderzoek naar aanleiding van de fipronil-affaire in de zomer van 2017. Het ontbreekt aan een gestructureerde aanpak om opkomende voedselveiligheidsrisico’s te signaleren en te beoordelen. Hierdoor worden risico’s niet altijd in beeld gebracht of te laat ontdekt met onnodige schade aan de volksgezondheid tot gevolg.
Toezicht NVWA
De toezichthouder op voedselveiligheid is de NVWA. De OVV stelt dat de NVWA onvoldoende capaciteit, middelen en deskundigheid heeft bij het toezicht, opsporing, risicobeoordeling en laboratoria om opkomende veiligheidsrisico’s in beeld te brengen.
Samenwerking overheid en voedselbedrijven
De OVV acht het noodzakelijk dat er meer samenwerking komt tussen overheid en voedselbedrijven. Bedrijven vrezen echter voor reputatieschade, waardoor deze samenwerking wordt belemmerd. De OVV doet de aanbeveling dat de minister een coördinerende eenheid instelt die informatie uit zoveel mogelijk bronnen (wetenschap, RIVM, NVWA, bedrijven, consumenten) samenbrengt op een overzicht creëert van mogelijke bedreigingen voor de voedselveiligheid.
De OVV roept ook voedselbedrijven op informatie en signalen aan te dragen over voedselveiligheid risico’s. De NVWA dient erop toe te zien dat voedselbedrijven de relevante informatie over opkomende voedselveiligheidsrisico’s in hun aanpak. Dat de OVV evenwel constateert dat de NVWA over te weinig capaciteit, middelen en deskundigheid beschikt lijkt mij een indicatie dat dit toezicht wellicht niet op de juiste wijze zal worden uitgeoefend.
Werk aan de winkel
Het rapport laat zien dat er werk aan de winkel is. In de eerste plaats voor de minister, maar ook voor de voedselbedrijven zelf en (het toezicht van) de NVWA. Het zal voor voedselbedrijven niet gemakkelijk worden om te bepalen of, en, zo ja, wanneer naar buiten te treden met (vrees voor) een opkomend veiligheidsrisico. Dit nu reputatieschade en een onderzoek van de NVWA (wat kan leiden tot een boete of strafrechtelijk ingrijpen) op de loer kunnen liggen. Het is jammer dat het rapport daarvoor geen kaders geeft aan de bedrijven. Het belang van voedselveiligheid staat ook voor voedselbedrijven voorop maar dan zouden er wel afspraken moeten worden gemaakt over kaders waarbinnen de bedrijven zich vrijelijk en zonder angst kunnen uitspreken.
Indien u meer wilt weten over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met Charlotte Posthuma. Charlotte maakt deel uit van de sectie Sanctie & Boete en is lid van het brancheteam Food.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
