Een onderneming kan worden gevoerd in de vorm van een vennootschap onder firma (“vof”). Die rechtsvorm heeft ten opzichte van andere rechtsvormen (zoals een besloten vennootschap of een eenmanszaak) enkele bijzondere kenmerken. In een recente uitspraak van de Hoge Raad komen die bijzondere kenmerken opnieuw naar voren. Ik zet deze hieronder op een rij.
Geen rechtspersoon, wel zelfstandige positie
Een vof is een samenwerkingsverband tussen twee of meer vennoten, waarin onder een gemeenschappelijke naam een bedrijf wordt uitgeoefend. De vennoten brengen allen iets in de onderneming in: geld, goederen, arbeidskracht en/of goodwill. De vof is geen rechtspersoon (dat wil zeggen geen zelfstandig draagster van rechten en plichten), maar heeft wel een zelfstandige positie ten opzichte van de afzonderlijke vennoten. Zo kan een vof op eigen naam in gerechtelijke procedures optreden en op eigen naam failliet worden verklaard. Verder is het voor het bedrijf van de vof bestemde vermogen van de vennoten afgescheiden van hun privévermogens. Het faillissement van een vof heeft daarom betrekking op dit afgescheiden vermogen en moet worden onderscheiden van de faillissementen of de schuldsaneringsregelingen van haar vennoten in privé.
Verhaal op afgescheiden vof-vermogen én op privévermogen vennoten
Wanneer een vennoot handelt in naam van de vof, handelt hij namens de gezamenlijke vennoten. Het zijn de gezamenlijke vennoten die gebonden worden. Een overeenkomst ‘met de vof’ is daarom juridisch gezien een overeenkomst met de gezamenlijke vennoten. Zakelijke schulden kunnen op het afgescheiden vof-vermogen worden verhaald. Op grond van de wet is daarnaast iedere vennoot aansprakelijk. Een zakelijk schuld kan dus ook geldend worden gemaakt tegen iedere vennoot afzonderlijk, in welk geval het privévermogen van deze vennoot mag worden uitgewonnen. Een alleen tegen de vof gewezen vonnis waarbij een vordering tegen de vof is toegewezen, kan echter niet worden tenuitvoergelegd ten laste van het privévermogen van een afzonderlijke vennoot.
Wat betekent dit voor het arbeidsrecht?
Het voorgaande brengt mee dat een arbeidsovereenkomst ‘met een vof’ in feite een arbeidsovereenkomst met de gezamenlijke vennoten is. Die gezamenlijke vennoten zijn de werkgever. De verbintenissen uit de arbeidsovereenkomst rusten op de gezamenlijke vennoten én op iedere vennoot afzonderlijk. Bevoorrechte vorderingen van de werknemer/het UWV ter zake van loon en sociale premies kunnen ook (met voorrang) op het privévermogen van de vennoten worden verhaald. Dergelijke vorderingen leveren in het faillissement van de vof een boedelschuld op en hebben in het faillissement/de schuldsanering van een vennoot hetzelfde karakter, maar slechts voor zover die vordering betrekking heeft op de periode ná het ingaan van dat faillissement/die schuldsanering.
Als u uw onderneming in de vorm van een vof uitoefent, houdt er dan rekening mee dat zakelijke schuldeisers (zoals werknemers) een eventuele vordering kunnen verhalen op het vof-vermogen maar ook op uw privévermogen.
Wilt u meer weten over deze blog, dan kunt u contact opnemen met Dineke van Dal of iemand anders van onze sectie Onderneming & Contracteren.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
