Download dit artikel als PDF 13 januari 2021

De WHOA en/in het MKB

De WHOA heeft als doel faillissementen te voorkomen van bedrijven die in de kern levensvatbaar zijn, maar door een te zware schuldenlast failliet dreigen te gaan. Bij velen bestaat/bestond de gedachte dat de WHOA voornamelijk mogelijkheden biedt aan het zogenaamde ‘grootbedrijf’, ofwel de grotere (beursgenoteerde) onderneming. De winst voor het MKB zou met name zitten in het feit dat een akkoord in financiële zin beter is voor crediteuren, dan een faillissement.

Winst voor MKB
In theorie kan onder de WHOA een akkoord tot stand komen waarbij concurrente crediteuren in het geheel geen betaling ontvangen van hun vorderingen. Om kleine MKB-bedrijven te beschermen, is in de WHOA bepaald dat altijd minimaal 20% van de vorderingen van deze kleine MKB-ondernemingen dient te worden voldaan. Dit biedt voor het MKB dus een voordeel. Enkel onder bepaalde omstandigheden is het mogelijk om onder deze regel uit te komen en een lager percentage uit te keren aan (ook) de kleine MKB-bedrijven.  

MKB-herstructureringen met behulp van de WHOA
De vraag die veelvuldig is gesteld, is of de WHOA wel van betekenis kan en zal zijn voor herstructureringen in het MKB. Een herstructurering van de schulden van een MKB-onderneming werkt anders dan de herstructurering van schulden van grootbedrijven. Er is immers een groot verschil in de ondernemingsstructuur: de bestuurder van een MKB-onderneming is in veel gevallen ook de (enig)aandeelhouder, daar waar de rol van bestuurder en aandeelhouder(s) bij beursgenoteerde ondernemingen strikt gescheiden is. Een bestuurder van een MKB-onderneming is dan ook zowel emotioneel als financieel sterker verbonden met de onderneming en dus ook met de gevolgen van een herstructurering.

In dat kader zijn tijdens de totstandkoming van de WHOA ook zorgen geuit rondom de vraag of het MKB niet op eenvoudige wijze misbruik zou kunnen maken van de WHOA, in die zin dat zij een akkoord kan dwarsbomen. Een WHOA-akkoord kan immers niet alleen worden aangeboden door de onderneming zelf. Onder de WHOA is het ook mogelijk dat een akkoord – op verzoek van crediteuren – wordt aangeboden door een herstructureringsdeskundige. Gaat het om een MKB-onderneming, dan is daarvoor instemming vereist van de bestuurder. De bestuurder van een MKB-onderneming is dus uiteindelijk altijd degene die beslist of er een akkoord wordt aangeboden. Dit kan er dus toe leiden dat een akkoord geen kans van slagen heeft, ook al zijn alle crediteuren voorstander van de totstandkoming van een akkoord.

Daarnaast is een MKB-onderneming vaak anders gefinancierd dan een grootbedrijf. Bij herstructurering van een MKB-onderneming door middel van een akkoord, is (in de meeste gevallen) externe financiering nodig. Daarnaast brengt een WHOA-traject ook de nodige kosten met zich mee. Bovendien zal een WHOA-traject in de praktijk vaak gepaard gaan met een reorganisatie van personeel. Ook dit brengt de nodige kosten met zich mee.

Desalniettemin denk wij dat de WHOA ook voor het MKB van betekenis kan zijn in herstructureringstrajecten. Om de kosten van een WHOA-traject te (kunnen) beperken, is bijvoorbeeld niet verplicht gesteld om waarderingsrapporten op te laten stellen. En laten we ook niet vergeten dat de WHOA ook (en misschien wel vooral) bedoeld is als ‘stok achter de deur’. Er kan immers met crediteuren worden onderhandeld met in het achterhoofd de wetenschap van de mogelijkheid om het akkoord alsnog door de rechtbank te laten bestempelen als dwangakkoord, waaraan uiteindelijk ook de weigerachtige crediteuren uiteindelijk gebonden zullen zijn.


Deze blog is een onderdeel van onze reeks over de WHOA. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ons WHOA-team of kijken op ons WHOA-platform.

Juridisch advies is altijd maatwerk. Deze blog bevat algemene informatie. Hoewel het artikel met veel aandacht en zorgvuldigheid is geschreven, is het verstandig om in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in te winnen. (
Lees onze disclaimer).