Vanaf 17 maart zijn vanwege de COVID-19 uitbraak de rechtbanken, gerechtshoven en andere rechterlijke colleges gesloten. Wat betekent dit voor lopende rechtszaken?
Fred Hammerstein heeft onlangs terecht vraagtekens geplaatst bij de beslissing om alle gerechtsgebouwen te sluiten. Hoezo beschouwt de rechtspraak zich niet als vitale sector? Hoe dan ook, sindsdien worden slechts urgente zaken behandeld. Aanvankelijk alleen de “zeer” urgente zaken, maar inmiddels ook “overige” urgente zaken. Waar het gaat om civiele zaken moeten we bijvoorbeeld denken aan kort gedingen en verzoeken om conservatoir beslag. Inmiddels is een spoedwetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend dat het mogelijk maakt om, zo nodig zonder de instemming van partijen, de mondelinge behandeling in deze zaken te laten plaatsvinden door middel van een tweezijdig elektronisch communicatiemiddel.
Reguliere zaken
De andere - “reguliere” - zaken worden slechts ter zitting behandeld als de capaciteit van de betreffende rechtbank dat toelaat, aldus bijvoorbeeld de Tijdelijke regeling voor handel en kantonzaken. En daarvoor lijkt te gelden: de wil is er wel, maar de praktische obstakels zijn te groot. Waar het onderwijs in een weekend is omgeschakeld van fysiek naar online onderwijs, inclusief audiovisueel contact met de leerkracht, lijkt een dergelijke omschakeling voor de rechtspraak te veel gevraagd.
Mondelinge behandelingen
Het gros van de zaken die voor zitting staan, ligt daarmee stil. Mondelinge behandelingen worden uitgesteld. Zelfs afstel wordt gestimuleerd, namelijk door partijen in overweging te geven akkoord te gaan met een schriftelijke afdoening. Dit terwijl het belang van de mondelinge behandeling in civiele zaken volgens de Hoge Raad en de wetgever de laatste jaren alleen maar is toegenomen. Voor zover partijen aan zet zijn om een schriftelijk stuk in te dienen, lopen termijnen weliswaar door, maar worden uitstelverzoeken vrijwel altijd toegestaan, ook als deze niets te maken hebben met COVID-19.
De vraag is of de achterstanden die nu ontstaan kunnen worden ingelopen na beëindiging van de coronamaatregelen. Vanwege de capaciteitsproblemen qua personeel en zittingsruimte en de reeds bestaande achterstanden, lijkt dat een illusie. De hoop is dat in de tussentijd in ieder geval een inhaalslag wordt gemaakt met de voorraad van zaken die thans voor uitspraak staan (lees: uitspraken worden geschreven). Anders levert de huidige crisis alleen maar extra voer op voor kritiek op de rechtspraak.
Indien u naar aanleiding van deze blog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met Dineke van Dal of één van onze andere specialisten van de sectie Aansprakelijkheid en Procespraktijk.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
